In opdracht van de Gemeente Utrecht stelde ik in samenwerking met bouwhistoricus Jeroen van der Kuur een bouwhistorische verkenning op van een van de mooiste kerken in Utrecht. De aan de Amsterdamse School verwante Wilhelminakerk is een ontwerp van Hermann Friedrich Mertens uit 1931. Naast de bouwhistorische verkenning bestond de opdracht ook uit een waardestelling en een herbestemmingsprofiel.
Metselwerkdetails
Plattegrond en doorsnede Wilhelminakerk. Bron: bouwdossier gemeente Utrecht
De Wilhelminakerk is een typische buurtkerk en doemt bij benadering door de omringende straten in de Schildersbuurt ‘uit het niets’ op. Kenmerkende elementen in de kerk zijn een zeer plastische vormgeving in metselwerk, massieve vormen, afgeronde muurdelen en de toepassing van verticale accenten (vensters, spitse dakruiter). Het meest opvallend is het met leipannen beklede dak. Mertens liet zich bij de dakvorm en de constructie waarschijnlijk inspireren door voorbeelden uit Indonesië en Scandinavië.
De Wilhelminakerk heeft een zeer kenmerkende dakvorm met leipannen en een spitse dakruiter.
De constructie en dakvorm van de Wilhelminakerk lijken afgeleid van traditionele Joglo-huizen op Java, het eiland waar architect Mertens geboren is. Bronnen: Beeldbank Nationaal Museum van Wereldculturen en bouwdossier gemeente Utrecht
Interieur van de Wilhelminakerk in 1986. Bron: Het Utrechts Archief
Gezicht op de Wilhelminakerk vanuit het zuidwesten (omstreeks 1970). Op de achtergrond de Johannapolder (nu Utrecht Science Park). Bron: Het Utrechts Archief